Son zamanların modası canlı bilgi yarışmaları. Bu yarışmalara aynı anda yüz binlerce kişi katılıyor ve çeşitli soruları yanıtlıyor.
Soruların bir bölümü çok kolayken bir bölümü çok zor.
Zor sorular çeşitli resimlerin ressamlarına, verilen fotoğrafların hangi ülkedeki yapıları gösterdiğine ya da çeşitli bilimsel bilgilere ilişkin.
“Cihannüma” kitabının yazarı kimdir?” ya da “Arda Turan birinci ligde kaç gol atmıştır?” gibi sorular da çok çıkıyor ve eleyici oluyor.
Resim ve fotoğraf gibi sorular için değil ama “Cihannüma” kitabının yazarı kimdir?” ya da “Arda Turan birinci ligde kaç gol atmıştır?” gibi sorular için bir Powershell çözümü geliştirebiliriz.
Bu türdeki bilgileri özel bir metin dosyasına yerleştirip bu bilgileri bir Powershell hash tablosuna aktarabiliriz. Sonra da hash tablosu içindeki bilgileri kolayca ve hızlıca sorgulayabiliriz.
Önce hash tablolarının ne olduğunu görelim.
Hash Tablolarına İlişkin Bilgi
Hash özet demek.
Powershell’de hash tablosu diziye (array) benzeyen bir veri yapısı anlamına geliyor. Bu tabloda isim/değer şeklinde veriler tutuluyor.
Hash tablosu “@” ile başlıyor ve isim/değer ikilileri “{}” karakterleri arasında yer alıyor.
Aşağıdaki komut $mevsimler adında bir hash tablosu oluşturur:
$Mevsimler=@{Yazlar=”Kurak”;Kışlar=”Kar Yağışlı”;Ilkbahar=”Yağmurlu”;Sonbahar=”Yağmurlu”}
Sonra da “$mevsimler” komutunu verirseniz $mevsimler değişkeninin içeriği bir tablo şeklinde görüntülenir:
Name Value
Sonbahar Yağmurlu
Kışlar Kar Yağışlı
Yazlar Kurak
Ilkbahar Yağmurlu
Hash tablosunun içindeki bir isme karşılık gelen değerin ne olduğunu kolayca öğrenebiliriz.
Örneğin, $mevsimler tablosunda “Yazlar” ismindeki değişkenin değerini döndürmek için vermemiz gereken komut şu şekildedir:
$mevsimler[“yazlar”]
Bu komuta karşılık olarak, tabloda “yazlar” ismiyle eşleşen değer olan “Kurak” ifadesi döndürülecektir.
Tablo içindeki değerleri döndürmek için dizi (array) formatını kullandığımıza dikkat edin. Hash tablolar da bir dizi gibi düşünülebilir. Tablo içindeki isimler dizideki sıra numarasına benzer.
Hash tablosunun içindeki bir ismi kullanarak onunla eşleşen değeri bulmak için yukarıdaki gibi dizi mantığını kullanmak zorunda değiliz.
İsimleri tablonun bir özelliği (property) gibi kullanıp o özelliğin değerini getirebiliriz. Örneğin, $mevsimler.yazlar komutu tabloda “Yazlar” ismine karşılık gelen “Kurak” ifadesini döndürecektir.
Hash tablosundaki isimleri (bunlara “key” deniyor) tablonun “keys” özelliğiyle öğrenebiliriz. $mevsimler için vermemiz gereken komut $mevsimler.keys olacak. Benzer şekilde “values” özelliğiyle de tablodaki değerleri görebiliriz; komutumuz $mevsimler.values şeklinde olacak.
Bu yapıya neden kısaca tablo ya da dizi değil de “hash” tablosu dendiğini merak edebilirsiniz. Bunun nedenini görmek için $mevsimler değişkenini aşağıdaki gibi tanımlamak istediğimizi varsayalım:
$Mevsimler=@{Yazlar=”Kurak”;Kışlar=”Kar Yağışlı”;Ilkbahar=”Yağmurlu”;Sonbahar=”Yağmurlu”;Yazlar=”Kurak”}
Gördüğünüz gibi, Yazlar=”Kurak” değerini iki kez yazıyoruz.
Enter’a bastığımız anda bir hata mesajı alacağız:
Hatada birbirinin aynı (duplicate) isimlerin hash tablosunda olamayacağı belirtiliyor.
Bu da hash tablosunun önemli bir özelliğini gösteriyor: Hash tablosu normal bir tablo değil, işlemden geçirilen bir tablo. Yapılan işlem de, hash tablosu içindeki isim değerinin (“Yazlar” gibi) özet değerini (hash) bulmak ve tabloyu buna göre sıralamak. Bu sıralama (index) sayesinde tablo içindeki satırlara doğrudan ulaşılabiliyor. Bunu sağlayabilmek için de tablo satırlarındaki isimlerin eşsiz (unique) olması gerekiyor. İsimler eşsiz olurken değerler aynı olabilir. Örneğin, $mevsimler’i
$Mevsimler=@{Yazlar=”Kurak”;Kışlar=”Kar Yağışlı”;Ilkbahar=”Yağmurlu”;Sonbahar=”Yağmurlu”;aradonemler=”Kurak”} şeklinde tanımlarsak sorun çıkmaz.
Bilgi Yarışması Çözümü
Öncelikle bilgi yarışmasında kullanacağımız bilgileri Powershell’in veri formatlarından bir tanesine sahip olan .psd1 uzantılı bir dosyaya yerleştireceğiz.
Aşağıda örnek bir veri içeriği görülüyor:
@{
“gülben ergen çocuk 1″=”atlas”
“dünya yüksek seyir terası”=”şangay”
“dünya yüksek bina”=”burç el halife”
“sodyum”=”na”
“gülben ergen çocuk 3″=”güney”
“demir”=”fe”
“türkiye yüksek bina”=”safir”
“yaban yazar”=”yakup kadri karaosmanoğlu”
“azra akın çocuk”=”demir”
“blaundus”=”uşak”
“gülben ergen çocuk 2″=”ares”
“kalsiyum”=”ca”
“daenerys dragon 1″=”drogon”
“daenerys dragon 2″=”rhaegal”
“daenerys dragon 3″=”viserion”
“dünya uzun nehir”=”nil”
“dünya yüksek dağ”=”everest”
“dünya sıcak yer şimdiki”=”ölüm vadisi kaliforniya”
“dünya sıcak yer önceki”=”el aziziye libya”
“dünya soğuk şehir”=”yakutsk rusya”
“dünya soğuk yer”=”antarktika”
“arda turan şimdiki”=”başakşehir”
“arda turan”=”galatasaray”
“arda turan galatasaray forma”=”190 kez”
“arda turan galatasaray gol”=”44”
“arda turan ilk”=”altıntepsi makelspor”
“arda turan avrupa ilk”=”atletico madrid”
“arda turan atletico madrid”=”4 sezon”
“arda turan avrupa ikinci”=”barcelona”
“arda turan ilk milli maç kimle”=”lüksemburg”
“arda turan ilk milli gol”=”uruguay”
“arda turan ilk milli maç yaş”=”19″
}
Bu dosyayı Notepad benzeri bir programla oluşturup istediğimiz gibi ekleme ve düzenleme yapabiliriz. Aklınıza gelen bilgileri belli bir sıra göz etmeden dosyaya alt alta yazabilirsiniz.
Sıranın önemli olmadığını göstermek için gülben ergen’in çocuklarına ilişkin bilgiyi farklı satırlara yerleştirdim.
Ama ne eklediğimizi bilmek bakımından, yine yukarıda Arda Turan’a ilişkin bilgilerde olduğu gibi, ilişkili bilgileri bir yerde tutmak yararlı olabilir.
Bu dosyanın adı önemli değil ama uzantısı .psd1 olmalı.
.psd1 uzantılı dosyalardaki verileri import-powershelldatafile komutuyla bir değişkene aktarabiliriz. Aşağıdaki komuta bakalım:
$icerik=import-powershelldatafile f:denemebilgiler.psd1
Bu komut, bilgiler.psd1 dosyasının içeriğini $icerik adındaki bir değişkene aktarıyor. Bu değişken verileri bir hash tablosu şeklinde içerecek.
Sonra da kullanıcıdan bir soru ifadesi isteyip girilen ifadeyi hash tablosunun hem isim hem de değer kısmında aratacak bir kod yazmalıyız.
Aşağıda kodun tamamını görebilirsiniz:
$icerik=import-powershelldatafile f:denemebilgiler.psd1
while($true){
$soru=” ”
$yanit=” ”
$soru=read-host -prompt “soruyu giriniz”
$soru=”*”+$soru+”*”
$yanit=$icerik.GetEnumerator() | where {$_.name -like $soru}
write-output $yanit
$yanit=$icerik.GetEnumerator() | where {$_.value -like $soru}
write-output $yanit
}
Bu Powershell betiğini çalıştırıp soru için çeşitli ifadeler girersek sonuçların çok hızlı bir şekilde getirildiğini görürüz:
Veri dosyasına bilgilerin küçük ya da büyük harf olarak girilmesi önemli değil. Yukarıdaki resimde hem “gülben” hem de “GÜlbEn” ifadelerinin girilmesi sonucu değiştirmiyor, aynı bilgiler döndürülebiliyor.
Bilgileri girerken ayrıntılı girsek de sorarken küçük ve ayırt edici bir ifade girmemiz yeterli. Kodun 7. satırında kullanıcının girdiği ifadenin önüne ve arkasına * joker karakteri eklediğimiz için ifadenin geçtiği satırlar başarıyla döndürülecektir.
Bu çözümde en büyük sorun veri dosyasına verilerin girilmesi. Veri dosyasına ne kadar çok veri girilirse o kadar yararlı olacaktır.
Bu kısım da bana değil sana düşüyor ey yarışmacı:))
PowerShell kitabım:
http://www.kitapyurdu.com/kitap/powershell/459531.html&manufacturer_id=5084
